Op donderdag 25 november gaven Mariëtte Lokin (universitair docent Staats- en bestuursrecht aan de Vrije Universiteit en juridisch adviseur bij de Belastingdienst) en John Bulles (kennismodelleur en wetsanalist bij het bedrijf PNA) een interessante lezing over de wetsanalyse in verband met ICT-systemen. Beiden zijn – vanuit hun eigen achtergrond – betrokken bij de ontwikkeling van een ICT-voorziening bij de Belastingdienst, waarin de wet- en regelgeving en het uitvoeringsbeleid natuurlijk correct moeten worden doorgevoerd.

Voor de gemiddelde jurist zal informatie- en communicatietechnolgie (ICT) wellicht een onbekende (en onbeminde?) wereld zijn. Toch kunnen uitvoeringsorganisaties als DUO, het UWV en de Belastingdienst vandaag de dag niet meer zonder. Goed functionerende ICT-voorzieningen zijn onontbeerlijk bij massale, geautomatiseerde, uitvoeringsprocessen. En ook de jurist speelt in de ontwikkeling van die ICT-systemen een belangrijke rol.

Centrale vraag van deze lezing was dan ook: hoe zorgen we ervoor dat in de (ICT-)uitvoering datgene gebeurt wat de wetgever heeft beoogd? De sprekers namen ons hiervoor mee langs één van de belangrijkste aspecten bij de omzetting van de (ons bekende) wetgevingstaal naar de (ons onbekende) computertaal: de analyse van juridische bronnen.

De geïnteresseerden werden wegwijs gemaakt in de verschillende stappen van deze wetsanalyse. Voorbij kwamen – in chronologische volgorde – het bepalen van het werkgebied (waarbij verder moet worden gekeken dan de specifieke wet), het zichtbaar maken van de structuur in wetgeving, het vastleggen van de betekenis van wetgeving, het valideren van de analyseresultaten, het signaleren van ontbrekend uitvoeringsbeleid en het opstellen van een kennismodel. Dit alles gebeurde aan de hand van een casus, waarin voor een fictief persoon zijn zorgtoeslag werd bepaald.

Zo werd duidelijk dat voor de digitale toepassing van wetgeving de ICT’er en de jurist elkaar hard nodig hebben. En aangezien de digitale uitvoeringspraktijk in de toekomst waarschijnlijk alleen maar aan belang zal toenemen, kunnen we ons hiervan maar beter vroeg bewust zijn. Deze lezing gaf in dat opzicht een mooie bijdrage!