Op 26 september 2017 heeft prof.dr. Zeger van der Wal, bijzonder hoogleraar op de Ien Dales leerstoel van de Universiteit Leiden en het CAOP, een boeiende lezing gegeven over de ambtenaar van de 21e eeuw.
Prof. Van der Wal startte met een korte inleiding over de invloed van internet en andere digitale ontwikkelingen op het werken binnen de overheid. Deze en andere veranderingen in de maatschappij hebben geleid en zullen nog leiden tot veranderingen in de werkwijze van, en binnen de overheid. Hij noemde daarbij mega- en de microtrends, zoals demografie en vergrijzing, technologie en big data en individualisme. De heer Van der Wal nodigde daarna de aanwezigen uit om met elkaar te bedenken welke vaardigheid voor de overheidsjurist steeds belangrijker wordt en welke organisatie(vorm) daar bij past. Hierop ontspon zich een geanimeerde discussie. Als uitkomsten werden genoemd: creativiteit, samenwerkingsgerichtheid, digi-vaardigheid en het betrekken van belanghebbenden en stakeholders.
Vervolgens kwamen aan de orde de zeven ambtelijke opgaven. Als eerste opgave noemde de spreker stakeholder meervoudigheid. Iedere stakeholder bevindt zich in meerdere netwerken, waardoor deze soms medestander is en soms ‘tegenstander’. Andere ambtelijke opgaven die de revue passeerden waren: autoriteitsturbulentie, nieuwe werkvormen en werknemers, innovatiekrachten, morele complexiteit en sectoroverstijgende samenwerking.
De heer Van der Wal kwam tot de conclusie dat ambtenaren van de 21e eeuw moeten beschikken over traditionele skills en vaardigheden zoals politieke sensitiviteit, diplomatie, onderhandelings- en adviseringsvaardigheden en domeinexpertise, en over traditionele interne waarden zoals oordeelsvermogen, belangenloosheid en neutraliteit. Daarnaast worden nieuwe vaardigheden en waarden steeds belangrijker, denk aan netwerken, (omgekeerde) mentoring, stakeholder analyse, framing en branding, maar ook durf, wendbaarheid en responsiviteit. Met deze combinatie van oude en nieuwe waarden acht de spreker de ambtenaar toegerust op zijn werk in de 21e eeuw.